Çocuklarda Testis Şişmesi, Testis torbalarının şişmesi yani su toplaması olayına tıp dilinde hidrosel adı verilmektedir. Testis şişmesi yani hidrosel halk arasında su fıtığı olarak da bilinmektedir. Su fıtığı, testisleri çevreleyen zarlarda normalden fazla su birikmesi ve bununla birlikte testis torbasının şişmesi durumuna verilen isimdir.
Hidrosel, genellikle yeni doğmuş bebeklerde sıklıkla görülmektedir. Bebek anne karnında oluşurken karın bölgesinden torbalarına doğru uzanan kanalda testisler ilerleyerek torbalara doğru inmektedirler. Daha sonra ise kanalın karın ile bağlantısı kesilmektedir. Fakat bazı durumlarda bu kanalın kapanmamasından dolayı oluşan küçük açıklıktan içeri karın içi sıvısı geçmekte ve torbalar ile testis çevresinde şişlik oluşmasına sebep olmaktadır. Hidrosel çocuk için bir tehlike oluşturmamaktadır ancak, açık prosessus vaginalis genişlemeye devam edip karın içi organların sığabileceği hale geldiğinde hastalık kasık fıtığına dönüşmektedir.
Hidroseller genellikle doğumdan birkaç ay sonra kendiliğinden kaybolduğu için, 2 ya da 3 yaşından önce çocuklarda cerrahi işlem yapılmasına gerek duyulmamaktadır.
Hidrosel Tipleri
- Konjenital (Doğumsal) Hidrosel: bu hidrosel tipinde, anne karnında testis karın içi yerleşimlidir. Daha sonra, testis karnın alt bölgelerine doğru ilerleyerek testis torbasına inmektedir ve bu inişle sürüklenen karın zarı da testis torbasına kadar testis ile inmektedir.
Normal şartlarda, doğumun ardından geçen birkaç haftalık süre içerisinde bu keseciğin kapanarak ipliksi bir yapıya dönüşmesi gerekmektedir ancak, bu keseciğin kapanmaması durumunda karın içi sıvısı bu açıklıktan geçerek testis torbasında birikmekte ve şişliğe sebep olmaktadır. Bu duruma hidrosel adı verilmektedir. Oluşan açıklığın daha fazla büyümesi durumunda ise karın içi organlar buradan sarkmakta ve fıtık oluşumuna neden olmaktadırlar. Hidrosel yalnızca testisi saran zarlarda görülmekte ise buna testiküler hidrosel adı verilmektedir. Hidroselin testis kordonu boyunca kistik bir yapı halinde bulunmasına ise kordon hidroseli adı verilmektedir. Yeni doğan erkek bebeklerin yaklaşık olarak %6'sında doğumsal hidrosel görülmektedir.
- Komünikan Hidrosel Tipi: Buna ilişkili hidrosel de denilmektedir ve testis torbası yani skrotuma inen karın zarının tamamen açık olması anlamına gelmektedir. Zarın karın tarafındaki kısmının anormal bir şekilde kanması ile peritoneal sıvının testis torbasına hapsolması durumuna ise komünikan olmayan hidrosel tipi denilmektedir.
- Edinsel- Erişkin Hidrosel Tipi: bu hidrosel tipi genellikle 40 yaş üstü erkeklerde ve erişkin erkeklerin %1'inde görülmektedir.
Hidrosel Hastalığının Belirtileri: Fizik muayene ve hastanın yaşadığı belirtiler ile hidrosel tanısı koyulabilmektedir. Birçok hidrosel hastalığında hiçbir belirti görülmemekle beraber hastalar genellikle testis torbasında şişlik sebebi ile doktora başvurmaktadırlar. Gelişimi yavaş ve genellikle belirtisiz olarak kendini göstermekden gelişen hidroselin hasta erbezinde ağrı olmayan sadece bir şişlik ya da ağırlık duygusu veren ve ilerleme gösteren nitelikte bir büyüme saptanmaktadır. Hidroselin tipik belirtilerinden biri ise erbezi torbasında bulunan şişliğin bir tarafına ışık tutularak bakıldığında içindeki saydam sıvıda testis ve epididime ait kalıntıların görülmesidir. Hastalar nadiren de olsa kasık bölgesinde de hafif bir rahatsızlık ile bele vuran ağrı hissedebilmektedirler. Ancak genellikle ağrı olmamakla birlikte, ağrı olması durumu akut epididim enfeksiyonunun belirtisi olabilmektedir.
Hidrosel Tedavisi: Hidrosel tedavisinde başlıca uygulanan yöntem cerrahi tedavi yöntemidir ve bu yöntem, tunika vajinalisinin yani sancı zarının çıkarılmasına dayanan basit ve güvenilir bir yöntemdir. Hidroselin yanında fıtık da olduğu zaman ise acil cerrahi müdahale gerektirmektedir ve ameliyatın ardından 1 günlük sürede torbalara buz konulması gerekebilmektedir.